Poecilotheria ornata

Gatunek opisany w 1899 roku przez Pocock’a, na podstawie samicy. Na wolności występuje jedynie na górzystych terenach Sri Lanki (dawny Cejlon), w prowincji Ratnapua.

Nazwa angielska: Fringed Ornamental Tarantula, Ornate Ornamental Tarantula, Ornate Ornamental Tree Spider

Dorasta do 7-8 cm ciała (z rozpostartymi odnóżami do 20-23 cm). Uznawana za największego przedstawiciela rodzaju Poecilotheria.

Jest to pięknie ubarwiony ptasznik. Młode od pierwszej wylinki są dość kolorowe i przypominają wyglądem osobniki dorosłe. Samce i samice znacznie różnią się od siebie wyglądem po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Samice są oliwkowozielone, na ich odwłoku występuje żółtawy ornament z ośmioma czarnymi paskami. Głowotułów również jest ozdobiony pięknym wzorem. Odnóża są szaro-zielone, od spodu występują na nich intensywnie żółte plamy. Samiec jest mniejszy, ma słabo widoczny wzór na odwłoku. Jego barwy są przytłumione. Dymorfizm płciowy zaczyna być widoczny około 6-7 wylinki. Samica ma na odwłoku ornament, który w tym wieku zaczyna jaśnieć. U samca pozostaje on natomiast czarny.

Terrarium powinno mieć wymiary 20/20/40 cm (dł./szer./wys.). Na jego tylnej ściance można przykleić korę, a jako wystrój można zastosować korzenie i gałęzie. Pająk użyje ich do budowy kryjówki, którą umiejscawia z reguły blisko podłoża. Poecilotheria ornata wymaga dość wysokiej wilgotności – około 80%. Należy uważać, aby nie przesuszyć zwierzęcia – dlatego warstwa podłoża (substrat kokosowy lub torf) powinna być grubsza i dobrze wchłaniać wodę. W terrarium można umieścić miseczkę z wodą i posadzić roślinki, np. Ficus lub Scindapsus. Optymalna temperatura dla tego gatunku powinna wynosić 22-25°C. Nocą może spadać do 17-20°C.

Młode Poecilotheria ornata są żarłoczne – możemy podawać im wszelkie owady; świerszcze, karaczany, pasikoniki, larwy much i mącznika młynarka. Wyrośniętym samicom można podać od czasu do czasu średniej wielkości mysz. Małe pająki trzymamy w mniejszych pojemnikach (np. po sałatce), a w miarę ich wzrostu przekładamy je do większych pudełeczek. Kiedy nasz podopieczny osiągnie rozmiary ciała około 5 cm, możemy przenieść go do docelowego terrarium.

Samice dojrzewają po około 2 latach, samce po 13-15 miesiącach. Zależy to przede wszystkim od warunków hodowli. Dojrzały samiec posiada na nogogłaszczkach narządy kopulacyjne (tzw. bulbusy), nie ma natomiast, charakterystycznych dla innych gatunków ptaszników, haczyków na przedniej parze odnóży. Przed kopulacją należy parę dobrze nakarmić – samice niekiedy są agresywne w stosunku do samców. Do terrarium samicy wkładamy samca na około miesiąc. Już w pierwszych godzinach pająki wysyłają do siebie sygnały – pukanie samca o ścianki terrarium można usłyszeć w sąsiednim pomieszczeniu. Kokon wytwarzany jest z reguły po ok. 2 miesiącach po udanej kopulacji. Po 4 tygodniach zaczynają wykluwać się nimfy I. Po dalszych 2-3 tygodniach nimfy przechodzą wylinkę, stając się nimfami II. Po kolejnych dwóch tygodniach nimfy II przechodzą wylinkę i stają się małymi pajączkami zdolnymi do samodzielnego polowania i przyjmowania pokarmu. W kokonie bywa od 80 do 150 jajeczek, ale czasami nie starcza nasienia samca na zapłodnienie ich wszystkich. Natychmiast po wytworzeniu kokonu przez samicę należy go jej odebrać do sztucznej inkubacji. Jaja inkubujemy w temperaturze około 25°C. Należy tak zrobić, ponieważ bardzo często dochodzi do zniszczenia potomstwa przez samicę.

Jest to ptasznik absolutnie nie polecany dla początkujących hodowców. Uchodzi za najbardziej jadowitego przedstawiciela swojej rodziny. Poecilotheria ornata jest pająkiem posiadającym silny jad, który może zagrażać zdrowiu człowieka. Bardzo dobrze skacze i szybko biega. Poza tym jest agresywny i nie zawaha się ukąsić – co zdarza się dość często przy nieuważnym obchodzeniu się z tym zwierzęciem.

Zaniepokojony raczej ucieka, ale przyparty do muru atakuje. Skutki ukąszenia mogą mieć bardzo groźny przebieg. Oczywiście najbardziej niebezpieczne są ugryzienia dla alergików. Ukąszone miejsce zaczyna szybko puchnąć, pojawiają się bóle i odrętwienia. Czasami dochodzi do utraty przytomności. Bardzo często utrzymuje się wysoka gorączka. Przez kilka godzin występuje ból i nieprzyjemne mrowienie. Przy braku pomocy lekarskiej ból rozprzestrzenia się na całe ciało. Po dobie przyjmowania leków stan ukąszonego powinien zacząć się poprawiać, lecz skutki wstrzyknięcia jadu przez Poecilotheria ornata długo dają o sobie znać – nawet do kilku tygodni. Tak pokrótce wyglądają skutki ukąszenia u osób uczulonych. U osób niewrażliwych na jad tego ptasznika objawy są słabsze, ale również występuje duża opuchlizna, bóle i wysoka gorączka.

Autor: Awikularia

Literatura:
N. I. Platnick, The World Spider Catalog, Version 5.5;
F. Kovarik, Sklipkani, 1998;
F. Kovarik, Chov sklipkanu, 2001;
L. Klatil, Sklipkani krasavci s chlupatyma nohama, 1998;
E. Bruins, Encyklopedie terraristiky, 1999;
P. Pastor, M. Kovac, Vtackare rodu Poecilotheria, AQUATERA, r. VIII, nr 3 i 4;
G. Stadler, Vogelspinnen, 2000;
J. Oplustilova, Poecilotheria ornata a jeji odchov, Arachnolog, 4/2003;
M. Vajs, Poecilotheria ornata, Amatersky arachnolog, 2/2002;
Rick C. West, www.birdspiders.com;
www.poecilotheria.com;
www.tarantulas.ru;
www.cyriocosmus.com;
Własne doświadczenia